Lưu ý: Bài viết này vẫn đang được tiếp tục phát triển, dựa vào hiểu biết có phần giới hạn của tác giả. Những gì được trình bày ở đây đa phần là những góp nhặt trong quá trình tự học và không đại diện cho bất cứ một cá nhân hay tổ chức nào. Người đọc vui lòng tham khảo cho vui, đặc biệt có thể sử dụng cho mục đích tìm hiểu bước đầu, "chém gió", tranh luận xoay quanh bàn trà đá hoặc cafe cóc. Tác giả không khuyến khích sử dụng những trình bày này để nêu cao quan điểm dẫn đến ẩu đả, lời qua tiếng lại. Như vậy thì không hay và chẳng để làm gì. :)))
 

Vốn xã hội (Social Capital) là khái niệm chỉ các mối quan hệ trong xã hội, những mạng lưới, và sự tin tưởng giữa các cá nhân và cộng đồng mà từ đó có thể sinh ra các giá trị hoặc lợi ích chung. Vốn xã hội được xem là một nguồn lực vô hình, giúp gia tăng sự hợp tác, chia sẻ thông tin, và tương trợ lẫn nhau trong các nhóm xã hội. Từ đó tạo ra sự gắn kết và tăng cường khả năng chung sống, làm việc  để đạt được các mục tiêu xã hội, kinh tế, hoặc chính trị.

Nguồn gốc của khái niệm "Vốn xã hội"

Khái niệm "vốn xã hội" có nguồn gốc từ nhiều lĩnh vực nghiên cứu khác nhau, bao gồm xã hội học, kinh tế, và khoa học chính trị.

1. Khởi đầu sớm: Mặc dù khái niệm vốn xã hội được phổ biến rộng rãi từ những năm 1980 và 1990, ý tưởng cơ bản về tầm quan trọng của các mạng lưới xã hội và sự tin tưởng đã được đề cập trong các nghiên cứu xã hội học trước đó. Ví dụ, vào đầu thế kỷ 20, nhà xã hội học Pháp Émile Durkheim đã nói về tầm quan trọng của sự đoàn kết xã hội và mối quan hệ xã hội đối với sự ổn định của xã hội.

2. L.J. Hanifan (1916): Một trong những tài liệu sớm nhất đề cập đến cụm từ "vốn xã hội" là từ nhà giáo dục học người Mỹ L.J. Hanifan vào năm 1916. Ông sử dụng thuật ngữ này để chỉ những giá trị và lợi ích thu được từ sự tương tác và sự tham gia của cộng đồng trong các hoạt động xã hội. Ông cho rằng sự gắn kết và tham gia của cộng đồng có thể tạo ra các nguồn lực xã hội quan trọng.

3. James Coleman (1988): Nhà xã hội học James Coleman đã đóng góp lớn trong việc khái niệm hóa "vốn xã hội" trong bối cảnh xã hội học hiện đại. Ông xem vốn xã hội như một nguồn lực mà cá nhân có thể sử dụng để đạt được các mục tiêu của mình, nhấn mạnh đến tầm quan trọng của các mối quan hệ, mạng lưới xã hội và chuẩn mực.

4. Robert Putnam (1995): Robert Putnam, một nhà khoa học chính trị người Mỹ, đã đưa khái niệm này trở nên nổi tiếng toàn cầu qua tác phẩm "Bowling Alone: America's Declining Social Capital" (1995). Ông phân tích sự suy giảm vốn xã hội ở Hoa Kỳ, chỉ ra rằng việc giảm thiểu sự tham gia của người dân vào các tổ chức cộng đồng, nhóm, và hoạt động xã hội có thể dẫn đến mất mát vốn xã hội.

Nhìn chung, "vốn xã hội" là một khái niệm phức tạp và đa chiều, có thể hiểu như "các tài sản xã hội" mà một cộng đồng sở hữu và có thể sử dụng để cải thiện chất lượng cuộc sống và sự phát triển của cộng đồng đó.

Một vài suy tư của mình về cụm từ này: 
Trong quá trình tự học và hỏi-đáp với những thầy/cô đang nghiên cứu các lĩnh vực có liên quan, mình nhận thấy rất khó để đánh giá hiệu quả và đo lường "vốn xã hội". Tuy vậy, đây vẫn là một cụm từ với ý niệm rất hay. Hi vọng nếu có một thông tin gì thêm về cụm từ này hoặc biết một nghiên cứu nào đó thấu đáo, bạn nhớ chỉ mình nhé. Mình cảm ơn trước và hi vọng chúng ta hướng đến tinh thần hiếu tri, cùng nhau. 

Photo by Anthony DELANOIX on Unsplash